Openbaar Vervoer Nieuws / OVnieuws.info
OVnieuws.info Index
Tentoonstelling "Treinen door de tijd" van start in opgeknapte museumhal
Actueel OVnieuws
OV bedrijven

12-07-2016 / 10.40 uur
UTRECHT - Donderdagavond 7 juli is in de grote hal van Het Spoorwegmuseum de nieuwe tentoonstelling "Treinen in de tijd" in van start gegaan. De grote hal van het museum heeft een ingrijpende metamorfose ondergaan. De vernieuwing moet zorgen voor meer verdieping voor de bezoeker. De nieuwe tentoonstelling vertelt het verhaal van 175 jaar personenvervoer per trein door de jaren heen. Alle treinen krijgen een  bijzondere presentatievorm die aansluit bij de periode van herkomst van de trein. Op deze manier wil het museum de treingeschiedenis op een speelse manier tot leven brengen.
Railbouw / onderhoud
Specials over het OV
Ongevallen in het OV
OV werkplaatsen
Back to the 90's
Reclame treinen / loc's
Videoreportages
Spoorbouwprojecten
Spoorwegmusea

In de grote museumhal  is de historische collectie treinen van het museum te zien, de getoonde collectie wisselde regelmatig. Het Spoorwegmuseum heeft er nu voor gekozen een tiental ‘iconen’ uit de treinhistorie een vaste plek te geven. Zij vertellen door middel van beeld- en geluidsfragmenten en collectiestukken het verhaal van 175 jaar personenvervoer over rails. Daarbij gebruikt het museum presentatievormen die passen bij de tijdsperiode waarin de treinen op het spoor reden zoals een toverlantaarn, stomme film, viewmasters etc. De oudst bewaarde stoomlocomotief van het museum, de SS13 uit 1864, neemt daarbij een centrale plaats in. Hier kunnen bezoekers ervaren hoe het is om zelf op de voetplaat van een stoomlocomotief te staan.

Het Spoorwegmuseum heeft een keuze gemaakt uit de vele beschikbare treinen. Uitgangspunt is dat de trein iconisch of beeldbepalend is geweest en een belangrijke rol heeft gespeeld in de geschiedenis. Naast de SS13, de oudst bewaarde Nederlandse stoomlocomotief, heeft ook de laatste stoomlocomotief die in Nederland in de dienstregeling heeft gereden, de NS 3737, een plek gekregen in de opstelling. De eerste elektrische trein, de ZHESM, staat aan het perron tegenover het restauratierijtuig van Wagon Lits uit 1943. Houten rijtuigen uit 1874 en 1910 laten zien hoe rijtuigen zich hebben ontwikkeld door de jaren heen. Uit een wat meer recente periode is een elektrische locomotief uit de 1200-serie, het icoon van de jaren 50 de Blauwe Engel en de beroemde Hondekop te zien. De meest recente trein is de Dubbeldekker die in de jaren 80 de toenemende groei van reizigers moest opvangen.

Foto- en videoreportage: © OVnieuws.info

Goederentreinen.nl
175 jaar Spoorwegen
Foto's
Busfoto's
Metrofoto's
Tramfoto's
Treinenfoto's
Contact
Mail ons
.
.
.
.
 
Bekijk onze video over de tentoonstelling "Treinen door de tijd"
 
 
Als men de opgeknapte museumhal binnenkomt valt de nieuwe muur links gelijk op.
 
Een gezellige drukte voor de opening.
 
De nieuwe ruime opzet van de museumhal.
 
Directeur Marten Foppen spreekt de genodigden toe.
 
Ook dhr. Aanstoot,voorzitter van Stichting Goede Doelen Nh1816, spreekt de genodigden toe. Nh1816 Verzekeringen bestaat dit jaar 200 jaar. Een deel van de winst die het bedrijf maakt, geeft zij terug aan de samenleving door maatschappelijk relevante projecten financieel mede mogelijk te maken. “Het Spoorwegmuseum is een echt familiemuseum. Het project om erfgoed te bewaren en goed te ontsluiten voor jong en oud, sluit goed aan bij de doelstellingen van de Stichting. Educatie en historisch belang gecombineerd”, aldus dhr. Aanstoot. “We zijn er trots op om met Het Spoorwegmuseum weer een sleutelproject aan het werk van onze stichting te kunnen toevoegen.”
 
Met het vallen van het doek en de "onthulling" van de SS13 is de tentoonstelling "Treinen door de tijd" officieel geopend.
 
De SS 13, uit 1864, is de oudst bewaarde stoomlocomotief van Nederland. Aan de grote wielen kun je zien dat deze locomotief gebruikt is om reizigerstreinen te trekken. Locomotieven met kleine wielen zijn voor het goederenveroer. Ze rijden langzamer maar kunnen wel meer gewicht trekken. De bijnaam "De Bril" dankt deze locomotief aan de brilplaat, een stalen plaat met 2 ronde ramen voor de plek waar de machinist en de stoker stonden. De brilplaat zorgde ervoor dat de twee wat beschermd waren tegen het weer. Hun werkplek was expres niet te comfortabel. De Staatsspoorwegen (SS) was bang dat de mannen tijdens de rit in slaap zouden vallen. De tender van deze locomotief, die tot 1932 op het spoor reed, is van de SS 8. Door technische mankementen ontplofde de SS 8 in 1868 bij station Harlingen. De locomotief slingerde volledig over de kop en eindigde 30 meter verderop. De stoker kwam bij de klap om het leven. De tender van de SS 8 bleef vrijwel ongeschonden.
 
Mooie videoschermen hangen boven de loc waarop de geschiedenis van de SS13 is te zien.
 
 

Koekblik - SS C 218: Dit rijtuig uit 1874 is het oudst bewaarde personen rijtuig van Nederland. Het rijtuig bestaat uit vijf coupés met ieder tien zitplaatsen, waarvan één vrouwencoupé. De deuren konden enkel van buitenaf geopend worden. Tijdens de rit verplaatste de conducteur zich via de lange treeplanken langs de trein. In noodsituaties kon de conducteur aan het touw trekken die middels ‘varkensstaarten’ (haakjes) verbonden is met een bel waarmee de machinist gewaarschuwd kan worden. In het museum krijgt hij door de vorm en de metalen laag aan de buitenkant de bijnaam ‘Koekblik’.
 
 
ZHESM: De eerste elektrische spoorlijn in Nederland is in 1908 de Hofpleinlijn tussen Scheveningen en Rotterdam. De rijtuigen van deze lijn hebben een chique inrichting met Jugendstilversiering. Ze zijn voor de rijke reizigers die vanuit Scheveningen, Wassenaar en Den Haag naar Rotterdam reizen. De stadswapens van de tussenstations zijn terug te vinden in de versieringen in de trein. De luxe 2e klasse heeft fluwelen bekleding, maar in de zomer is hier amper iemand te vinden. Het paardenhaar waarmee de stoelen gevoerd zijn, zitten dan namelijk vol met vlooien!
 
 
De cabine van de ZHESM.
 
 
Het is de tijd van de ‘stomme’ film, in de ZHESM worden met oude zwartwit beelden vijf reizigers geportretteerd. Een jongetje dat een dagje naar het strand gaat, de visvrouw die met de verse haring naar de markt gaat, de gokker die naar de paardenrennen op renbaan Duindigt reist, de forens op weg naar zijn werk en de dame van lichte zeden op zoek naar klanten. Gezamenlijk schetsen zij een prachtig tijdsbeeld van een reis met de eerste elektrische trein.
 
Latjesrijtuig - SSC 723: De in 1910 gebouwde C 723 is met al zijn teakhouten latjes een kenmerkend rijtuig. In het museum wordt hij ‘latjesrijtuig’ genoemd. De conducteur verplaatste zich, zoals daarvoor gebruikelijk, niet langer buitenom over een lange treeplanken maar over een gangpad. Het rijtuig heeft dienstgedaan tot 1947. Zijn opvolgers waren stalen rijtuigen, deze waren veiliger. Bij ongelukken met houten rijtuigen waren er veel ernstig gewonde reizigers door rondvliegende spaanders en splinters.
 
Deze rijtuigen hadden speciale vrouwencoupés voor de eerste, tweede en derde klasse. Het was in die tijd voor vrouwen of meisjes niet gepast om alleen te reizen. Ze zouden zomaar kunnen worden aangesproken door vreemde heren met kwade bedoelingen! Op diverse grote stations waren posten voor het zogeheten ‘stationswerk’. Daar ving een stationsjuffrouw alleenreizende dienstmeisjes of vrouwen op om ze te begeleiden naar hun trein of ze door te verwijzen naar een veilig  opvanghuis in de stad.
 
Een kijkje in het vrouwencoupé.
 

De 3737 was één van de succesvolste locomotieven van het land. De locomotief verscheen in 1911 onder nummer SS 731 op het spoor en deed ruim een halve eeuw dienst. In 1921 kreeg de loc haar bekende nummer 3737 toegewezen. Zij viel regelmatig in voor de nieuwere dieseltreinen uit de jaren 30 die door terugkerende mankementen geregeld niet rijden. De locomotief heeft twee keer zoveel vermogen als haar voorganger en is daardoor zeer geschikt voor sneltreindiensten.

De 3737 maakte op 7 januari 1958 haar laatste reguliere rit: van Geldermalsen naar het Spoorwegmuseum. Dit was ook gelijk de laatste officiele stoomtreinrit van Nederland.

 
 
WR 4249 (de Blauwe Roemeen) : Georges Nagelmackers wil in 1872 met zijn net opgerichte Compagnie Internationale des Wagons-Lits luxe treinreizen door heel Europa aanbieden. Een reis met comfortabele slaapcoupés, restauratierijtuigen en entertainment aan boord. De WR (Wagon Restaurant) 4249 is daar een voorbeeld van. Dit mooie restauratierijtuig rijdt na WOII onder andere mee op de Holland-Scandinavië Express, tussen Hoek van Holland en Hannover, en de Noord-Express, die Parijs verbindt met Sint-Petersburg.
 
 
 
 
 

Locomotief 1200-serie: De neus is toch wel het eerste dat opvalt aan deze oersterke en degelijke elektrische locomotieven. Hij moest de machinist bij botsingen beter beschermen. De locomotieven werden in Nederland met hulp van Amerikaans geld gebouwd (Marshallplan), gedeeltelijk met Amerikaanse onderdelen. De locomotieven uit de serie 1200 gebruikte NS voor zowel het trekken van reizigerstreinen als goederentreinen. De belangrijkste taak was het trekken van de sneltreinen, de latere intercity’s.

Na hun loopbaan bij NS tussen 1952 en 1998 werden een aantal 1200 locomotieven van 1999 tot 2009 ingezet door goederenvervoerder ACTS  en van 2010 tot 2015 door EETC. De 1215 (ex ACTS 1251) en de 1252 (ex NS 1225) doen inmiddels dienst voor het 'Panorama Rail Restaurant'.
 
De mooi opgeknapte 1201 van de Stichting Klasieke Locomotieven uit Rotterdam.
 
 
 
In het museum is de situatie nagebouwd zoals de 1201 uit de fabriek kwam rollen. Bezoekers kunnen dit historisch moment naspelen door zelf de speech van de fabrieksdirecteur in te spreken.
 
De Blauwe Engel is echt een reddende engel als deze op 15 november 1954 uit de fabriek komt rollen. De dieseltrein vervangt de stoomtrein op de locale spoorwegen. De weinig rendabele lijnen in de dunbevolkte delen van het land zijn gewoon te duur om te electrificeren. Zonder dieseltreinen dreigden dze lijnen te verdwijnen. De Blauwe Engel reed voornamelijk op de regionale lijnen in Friesland, Groningen, Overijssel, Gelderland en Limburg. Door de bijzondere kleur en de gevleugelde versiering op de kop krijgt de serie dieseltreinen de bijnaam "Blauwe Engel".
 
 
 
 
Een trein met de neus en druipogen van een trouwe hond. De komst van de Mat ‘54 aan het einde van de jaren 50 baart veel opzien. Door zijn robuuste vorm ziet hij er anders uit dan de oudere stroomlijnmodellen. De trein krijgt door de vorm van de machinistencabine al snel de bijnaam Hondekop. Het nieuwe ontwerp van de cabine moet de machinist beter beschermen bij een aanrijding. In de jaren 70 is de Hondekop de belangrijkste trein van het intercitynetwerk en is jarenlang beeldbepalend geweest op het Nederlandse spoor.
 
 
De cabine van de Hondekop 386.
 
 
In de jaren 80 krijgt NS te maken met een explosieve stijging van de reizigersaantallen. NS denkt daarom na op wat voor manier ze de capaciteit op het spoor kunnen vergroten.  In 1985 verschijnt daarom de eerste dubbeldekker in Nederland. Ze werden ingezet op routes met drukke forensentreinen.
 
De eerste klasse beneden.
 
De tweede klasse boven.
 
Niet alleen de museumhal is opgeknapt ook het restaurant gedeelte van het museum is vernieuwd.
 
Het restaurant is erg mooi geworden.
 
De liefhebbers van een snack en patat kunnen terecht in de nieuwe snackhoek.