Het volgende kabinet heeft verschillende momenten en manieren waarop zij hieraan gestalte kan geven. Die conclusies staan in de white paper ‘Een kwestie van gunnen’, waarvan het eerste exemplaar vandaag door de Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN) is aangeboden aan de voorzitter van de Vaste Kamercommissie voor Infrastructuur en Milieu, mevrouw drs. Stientje van Veldhoven-Van der Meer. De FMN is de brancheorganisatie waarin de regionale vervoerders Arriva, Connexxion, EBS en Syntus verenigd zijn.

De discussie over mobiliteit wordt volop gevoerd. Over vijf tot vijftien jaar wordt op een geheel andere wijze voorzien in de mobiliteitsbehoeften van reizigers. Daarom heeft FMN strategisch adviesbureau Roland Berger gevraagd om vanuit dit perspectief aanknopingspunten te bieden hoe de transitie naar nieuwe, innovatieve mobiliteit kan plaatsvinden.

Anne Hettinga, voorzitter FMN: “We willen hiermee de aanzet geven tot een open discussie over het innovatief en gedifferentieerd aanbesteden van OV-concessies als aanjager van vernieuwend openbaar vervoer. Gedifferentieerd aanbesteden biedt namelijk de mogelijkheid om zowel grote collectieve OV-systemen te ontwikkelen die de basis voor het netwerk vormen, als naar de meer vraaggestuurde aanvullende systemen te kijken. Anders aanbesteden stimuleert mobiliteit: vervoerders worden uitgedaagd om nieuwe oplossingen en slimme vervoersvormen te introduceren, overheden om efficiënter met de budgetten en de stijgende vervoersvraag om te gaan. Dat kan door binnen OV-aanbestedingen meer ruimte te bieden voor vraaggestuurd vervoer, maatwerkoplossingen en optimalisatie van het huidige netwerk van al het spoor-, stad- en streekvervoer. Wij vinden dat aanbestedingen daarom meer ruimte moeten krijgen voor vernieuwing tijdens de looptijd van een concessie.”

Aan de hand van de white paper dat tijdens het miniseminar is aangeboden aan mevrouw drs. Stientje van Veldhoven-Van der Meer, heeft FMN met de leden van een panel en de aanwezigen in de zaal een open discussie gevoerd over de toekomst van mobiliteit en de rol die bestaande en nieuwe concessies daarin vervullen. Deelnemers van het panel waren Jacqeuline Nijhof-Verbeek, gedeputeerde Mobiliteit provincie Utrecht, René Seyger, namens adviesbureau Roland Berger en Bart Schmeink, CEO Transdev. De bijeenkomst werd afgesloten met een review van Ruud Koornstra, de Nationale Energiecommissaris.

De invulling van mobiliteit gaat veranderen. De transitie van aanbod-gedreven naar vraaggestuurd is onvermijdelijk. Het is van groot belang dat de transitie van OV naar mobiliteit snel en succesvol verloopt. In de white paper staat een viertal aanbevelingen voor OV-autoriteiten voor toekomstige aanbestedingen:

Alle mogelijkheden moeten benut worden om de transitie naar een gedifferentieerd aanbod van mobiliteit te versnellen en zo de reiziger maximaal te laten profiteren van bestaande en nieuwe mobiliteitsoplossingen. Aanbesteden wordt meer dan ooit het instrument om vernieuwing te stimuleren en te sturen – en de succesvolle transitie naar aanvullende flexibele, slimme mobiliteit daarmee een kwestie van (flexibel en slim) gunnen.

Gedifferentieerd gunnen moet dan ook leidend worden voor de mobiliteitsparagraaf van een nieuw regeerakkoord in 2017, de midterm review van het hoofdrailnet in 2019 (met mogelijke scheiding intercity's en stoptreinen), de aanbesteding van het hoofdrailnet in 2024 en de aanstaande aanbestedingen in stads- en streekvervoer.