11-02-2021 / 08.30 uur
UTRECHT - 2021 is het drukste jaar ooit gemeten als het gaat om vervoer van goederen over het spoor. Nog nooit reden er zoveel treinen over de grens met Duitsland en van en naar de Rotterdamse haven als vorig jaar. Extra opmerkelijk, omdat veel werkzaamheden en de weersomstandigheden ervoor zorgden dat het spoorgoederenvervoer niet altijd door kon rijden.

Groei ondanks de pandemie
Er passeerden vorig jaar 46.600 goederentreinen de grensovergangen met Duitsland. Daarmee neemt het spoorgoederenvervoer

richting onze oosterburen, ondanks de pandemie met 7 procent toe ten opzichte van 2020. Ten opzichte van de 2019, het jaar voor corona, is de stijging 3 procent.

De Rotterdamse haven groeide ten opzichte van 2020 en 2019 met respectievelijk 10 en 6 procent tot 37.600 goederentreinen in 2021. Richting België reden minder treinen. In 2021 waren het er 12.200, een daling van 7 en 10 procent ten opzichte van 2020 en 2019.

Nieuwe containershuttles
Corona zorgde ervoor dat het goederenvervoer in 2020 enigszins daalde. Omdat het herstel al in 2020 inzette is het logisch dat het spoorgoederenverkeer is toegenomen in 2021. Vooral door de start van nieuwe containershuttles en meer ritten op bestaande verbindingen is het aantal goederentreinen ook hoger uitgekomen dan in 2019.

Werk en weer
Werk in Duitsland aan het derde spoor Zevenaar–Oberhausen en onderhoud tussen Venlo en Viersen had tot gevolg dat veel goederentreinen moesten worden omgeleid. Ook werkzaamheden voor de aansluiting van het Theemswegtracé op de Havenspoorlijn zorgde voor aanpassingen in het spoorverkeer. Uiteraard is in het voortraject daarvan veelvuldig overleg geweest met belanghebbenden om daar zo goed mogelijk op in te spelen.

Ook slechte weersomstandigheden zorgde voor hinder, zoals het winterweer van februari. Hevige regenval in juli zorgde voor veel schade aan spoorlijnen in België en de Duitse Eifel, waardoor ook goederentreinen van en naar Nederland uitvielen.

Toename treinkilometers
Het aantal goederentreinkilometers is in totaal in 2021 met 7% toegenomen ten opzichte van 2020 en uitgekomen op 10,1 miljoen.

– Havenspoorlijn: 1,6 miljoen treinkilometers, een toename van 9%
– Betuweroute (A15-tracé): 2,5 miljoen treinkilometers, een toename van 10%
– Gemengd net: 6,0 miljoen treinkilometers, een toename van 5%

De treinkilometers zijn ook toegenomen t.o.v. 2019 (+2%). De groei komt voor rekening van Havenspoorlijn (+3%) en A15-tracé (+11%). Op het gemengde net was sprake van een afname in 2021 t.o.v. 2019 ( –1%).

De toename van het aantal treinkilometers in 2021 komt vooral door de dip in 2020 in het 2e en 3e kwartaal. Ook goed herkenbaar zijn de omleidingsperiodes vanwege de bouw van het 3e spoor Zevenaar – Oberhausen in juli en december. In deze maanden werden minder treinkilometers via het A15-tracé gerealiseerd. Op het gemende net lag deze realisatie in dezelfde periode hoger. Het A15-tracé had juist in augustus t/m november een relatief hoog aantal treinkilometers, omdat verkeer werd omgeleid vanwege werkzaamheden tussen Venlo en Viersen.

Toename tonkilometers
Het aantal (bruto) tonkilometers is in totaal in 2021 toegenomen ten opzichte van 2020 en uitgekomen op 14,7 miljard (+8%).

– Havenspoorlijn: 2,3 miljard tonkilometer, een toename van 9%
– Betuweroute (A15-tracé): 4,4 miljard tonkilometer, een toename van 7%
– Gemengd net: 8,0 miljard tonkilometer, een toename van 8%

De tonkilometers zijn ook toegenomen t.o.v. 2019 (+3%). De toename komt voor rekening van het gemengde net (+3%), Havenspoorlijn (+2%) en A15-tracé (+4%).

De ontwikkeling van het aantal (bruto) tonkilometers in Nederland laat een vergelijkbaar beeld zien met de ontwikkeling van het aantal treinkilometers. De toename op het gemengde net wordt verklaard door de omleidingen tijdens volledige buitendienststellingen van Zevenaar – Oberhausen. Deze route wordt normaal (en bij enkelsporige stremmingen) gebruikt voor de zware erts- en kolentreinen tussen Rotterdam en Duitsland. Bij een volledige stremming van de route via Zevenaar worden deze via het gemengde net (via Venlo) afgewikkeld.